SAHA EXPO 2022 SAVUNMA SANAYİNDE KADINLAR PANELİ
Youtube kanalımıza abone olun: ►https://goo.gl/USTWfS
Whatsapp ve BİP iletişim Numaramız: ►+90 530 850 4500
Asker TV Canlı Yayın: ►http://www.askertv.com/canli-yayin
Instagram: ►https://www.instagram.com/askertv
Facebook: ►https://www.facebook.com/AskerTV
Twitter: ►https://twitter.com/askertv
Telegram: ►https://t.me/askertv
İnternet sitemiz: ►http://www.askertv.com
Videodan yazıya otomatik çeviri:
Değerli konuklarımız, kıymetli misafirler saha expo 2022 kapsamında panellerimiz ile başlıyoruz. Bugün aslında bu panel hepimiz için hatta kadınlar için çok önemli. Ben de bir kadın olarak bu paneli sunmaktan büyük bir gurur duyuyorum. Keyif alıyorum çünkü savunma sanayi uzay havacılık dendiğinde herkesin aklına erkeklere ya da erkekliği erkeklerin yaptığı projeler geliyor işte kesin bunu bu bilim adamı yapmıştır deniliyor. O yüzden bilim adamı değil, bilim insanı denmesinden yanayım. Hepimiz, çünkü artık bilimde kadınlar da adına en üst noktalara yazdırıyor, imzalarını atıyor işte ismini. Altın harflerle yazdıran kadınlarla bugün bir arada olacağız. Onlar panellerimiz olacak. Panelimizin yöneticisi olacak ve bize savunma sanayinde kadınların başarılarını anlatacaklar. Sadece işlerinde başarılı olmaktan, öte anne olmalarından, kadın olmanın güzelliklerinden bazen avantajları, bazen dezavantajlarından bahsedecek. Ama işte bu aslında hepimizin göz bebeği olan bu sektörde nasıl bu kademeye geldiler? Onlardan da bahset edecekler. Biz de bu kıymetli konuşmalarını. Bize olan tavsiyelerini inşallah hep birlikte dinleyeceğiz. Sorular da soracağız. Panelimize moderatörü doktor alime özyıldırım olacak. Kendisi tübitak uzay enstitü müdür yardımcısı kendisini sahneye davet ediyorum.
Halime hanıma yerine alalım ama ben seviyesinden de bahsetmek istiyorum. Sizlerle paylaşmak istiyorum. Ardından panel işlerimizi de davet edeceğiz. Doktor alim özyıldırım, lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimlerini Ortadoğu Teknik Üniversitesi elektrik elektronik mühendisliği bölümünde tamamlamıştır. Çalışma hayatına aynı bölümde araştırma görevlisi olarak başlayarak telsiz haberleşme alanında tübitak projelerinde görev almıştır. 1994 yılında aselsan ailesine katılmış ve birçok haberleşme sistemleri projelerinde. Sayısal tasarım mühendisi ve grup yöneticisi olarak çalışmıştır. 2005 yılı itibariyle uzay sistemleri alanında çalışmaya başlayarak 2014 yılına kadar aselsan bünyesinde yürütülen uzay projeleri kapsamında teknik tasarım lideri, sistem mühendisi ve proje yöneticisi olarak görev almıştır. 2014 2.019 yılları arasında uydu görev yükleri program direktörü olarak da görev yapmıştır. Doktor özyıldırım, Avrupa Birliği çerçeve ufuk 2020 ve. Europa eurostars programları kapsamında haberleşme ve uzay alanlarında hakemlik ve proje izleyiciyi görevlerini de sürdürmektedir. Haberleşme, navigasyon, yer, gözlem keşif ve gözetleme ve optik, erken uyarı, uydu ve yer sistemlerine yönelik tasarım, üretim, entegrasyon, test, kalite ve proje yönetimi konusunda oldukça deneyimli olan sayın doktor özyıldırım, uzayın hayatımızdaki öneminin farkında olup uzay teknolojilerinin hayatımıza kullanımını da yaygınlaştırmak için. Büyük çaba sarf etmektedir. O doğrultuda da ülkemizde uzay alanında teknolojik olarak ilerlemenin sağlanabilmesi ve birçok araştırma projesine öncülük etmektedir. Sayın özyıldırım ayrıca ülkemizin uzay alanında söz sahibi ülkeler arasında yer alabilmesi için de hem yurt içinde hem de yurt dışında iş geliştirme faaliyetlerine halen yürütmektedir. Şubat 2000 yirmiden bu yana da tübitak uzay teknolojileri araştırma enstitüsünde teknik müdür, müdür yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Işte aslında ben CV sini okurken bile yoruldum. Hatta bu CD bir c nin bir özeti 15 sayfaydı CV niz işte bu başarılı kadın aynı zamanda evli ve 2 çocuk annesi. Bunu da ifade etmekte fayda görüyorum. Ya, sizin her şeyin altından kalkabilecek bir yaşındasınız. Şimdi moda rektörümüzü takdim ettim. Şimdi panelist yerimizi takdim edeceğim. Onların cd'lerini de sayın moderatörün sizlerle paylaşacak. Panel işlerimiz kale Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay, aselsan balistik füze savunma sistemleri programı müdürü Mahsun avcı, özgün sizleri sahneye davet ediyorum. Maps, metal havacılık ve savunma sanayi Anonim Şirketi ceo'su filiz Akkaş ve baykar insan kaynakları müdürü. Hülya akan ve ben siz? Böyle başarılı savunma sanayinde ismini güzel başarılara imza 60. Bu kadınlarla sizleri baş başa bırakıyorum.
Değerli katılımcılar, türkiye'nin geleceğini şekillendiren milli teknoloji hamlesine önemli katkılarda bulunan saha expo, savunma, havacılık ve uzay sanayi fuarı'nın savunma sanayinde kadınlar paneline hoş geldiniz diyor. Hepinizi saygıyla selamlıyorum efendim. Esra hanım'ın da sıcak karşılaşmalarından dolayı taktiklerinden dolayı da teşekkür ediyoruz. Ilk paneli biz kadınlara verdikleri için öncelikle saha istanbul yönetim kurulu başkanımız sayın Haluk bayraktar'ı ve sağ exo organize komitesi teşekkür ediyoruz. Kendisi her ne kadar diğer panelde de olsa kendilerini saygılarımızı iletiyoruz. Panelimize esra hanımın da dediği gibi dediği gibi birbirinden değerli birçok başarılı projeye imza 60 kadın yöneticilerimiz var. Birazdan sizlere kendilerini takdim edeceğim ama öncelikle dünyada savunma sanayinde kadınlar neler yapıyor? Biraz da onlara değinmek istiyorum. Sizlerin de bildiği gibi son yıllarda kadınlar birçok alanda aslında faaliyet gösteriyor. Kadınlar artık daha çok mühendis, bilgisayar programcısı, pilot, büyükelçi, asker gibi mesleklerde karşımıza çıkıyor. Hatta ülke yönetimlerine baktığımızda siyasetçi kadın sayılarının arttığını görüyoruz. Nato'ya üye 30 ülkenin dokuzunun Savunma Bakanı da kadın. Dünyada savunma sanayi şirketlerinin üst yönetiminde kadınlar daha çok biliyorsunuz. Örneğin dev savunma sanayi şirketlerinden northrop grumman a'nın canınız dynamics'in ceo'su. Boeing'in Genel Müdür Yardımcısı, nasa'nın yönetim yargı yönetici yardımcısı nasa'nın jet propulsion laboratuvarının direktörü de kadın 157 yıllık tarihi geçmişe sahip olan uluslararası telekomünikasyon birliğinin başkanlığını da geçtiğimiz ay bir kadın atandı. Hatta dorin bogdan Martin seçildikten sonra sosyal medyada belki sizler de takip etmişsinizdir. Cam tavan kırıldı, esprileri dolaşmıştı. Sizlerin de bildiği gibi savunma sanayinde yüksek teknolojik ürünler geliştiriyor. Mühendisin yoğun olduğu araştırma, geliştirme, tasarım, üretim, montaj, entegrasyon ve test faaliyetleri yürütülüyor. Bu faaliyetlerde aslına bakarsanız cinsel tarihi yapılmaksızın çalışkan motivasyonu yüksek ve başarının peşinden koşan. Herkese ihtiyaç var. Savunma sanayi başkanlığımızın yaptığı çalışmaya göre, son 5 yılda ülkemizde savunma sanayinde çalışan kişi sayısı 4 kat artmış, bunların da %20 altısını kadınlar oluşturuyor. Ülkemizde araştırmacı kadın sayısına baktığımızda üniversitelerdeki hocalarımızla dahil %36 lara ulaşmış durumda. Avrupa Birliği ülkelerine baktığımızda ise bu sayı %34 civarında. Yani biz aslında Avrupa Birliği ülkelerini kadın araştırmacı sayısında geçmiş durumdayız. Ancak ne yazık ki savunma sanayi şirketlerinde üst kademede yer alan kadın yönetici, sayımız istenen seviyeye gelmiş durumda değil. Şimdi kadın çalışan sayısının var sayılarının arttırılabilmesi için biliyorsunuz çeşitli bakanlıklarımız, kurumlarımız tarafından çalışmalar yürütülüyor. Genç kızlarımıza bilime teşvik etmek, motive etmek, çabaları sürdürülürken bu kadına uygun meslek değil algısını yapılabilmesi için de işte rol modellerine çok iş düşüyor. Biz de bugün bu panelinizde savunma sanayinde birçok başarılı projeye imza 60 kadın yöneticilerimizi de söyleşi yapacağız. Tekrar hoş geldiniz kendilerinin sizlere şimdi takdim edeceğiz ilk konuğumuz. Kale Grup Başkanı Mesut, pardon ceo'su sayın Zeynep Bodur Okyay, 1964 yılında istanbul'da doğan Zeynep Bodur Okyay, 1.985 yılında italyan lisesini bitirdikten sonra 1.989 yılında istanbul Teknik Üniversitesi işletme mühendisliği bölümünden mezun oldu. 1990 92 yılları arasında Harvard üniversitesi'nde lisans yönetici yetiştirme programına katıldı. Iş hayatı kale grubunda 92 yılında başlayan Zeynep Bodur Okyay, 2000 yılından bu yana kale Grubu Başkanı ve ceo su olarak görevini sürdürüyor. Halihazırda pek çok sivil kuruluş, dernek, vakıf ve odanın yönetim kurullarında da faal olarak çalışıyor. Istanbul Sanayi Odası Meclis Başkanlığı global ilişkiler forumu Yönetim Kurulu Başkanlığı, dış ekonomik ilişkiler kurulu yönetim kurulu üyeliği ve icra kurulu üyeliği deik italya iş konseyi Başkanlığı gibi görevler sadece bunlardı. Bazıları kale grubu bünyesinde türkiye'nin bilim, kültür ve sanat hayatına katkıda bulunarak pek çok faaliyet gerçekleştiren Zeynep Bodur Okyay. Doktor ibrahim Bodur kale seramik eğitim, sağlık ve sosyal yardım vakfı'nın başkanlığını da yürütüyor. Zeynep Bodur Okyay, 2015 yılında g 20 Türkiye dönem başkanlığında altında c 20 sivil toplum yürütme başkanlığına atandı. 2.021 yılında g 20 italya dönem başkanlığında b 20 iş dünyası uluslararası savunucu grubunda yer alan Okyay, 2022 yılı. G 20 Endonezya dönem başkanlığında ise eş başkanı olarak bu yılın en business action konseyinde görev almaktadır. Iyi derecede italyanca ve ingilizce bilen Zeynep Bodur Okyay kale grubu şirketleri Başkan Yardımcısı ve teknik Bölüm Başkanı olarak görev yapan sayın Osman Okyay ile evli ve bir çocuk annesidir. Zeynep hanım hoş geldiniz tekrar. Ikinci konuğumuz aselsan balistik füze savunma sistemleri program müdürü. Sayın mezun avcı özgün 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi elektrik elektronik mühendisliği bölümünden mezun olarak aselsan'da çalışmaya başladı. 22 yıldır aselsan'da komuta kontrol ve hava savunmada birçok projenin sırası ile sistem mühendisi ve proje yöneticiliği görevlerini icra etmiş olup, halen balistik füze savunma sistemleri program müdürü olarak görev yapmaktadır. Evli ve bir çocuk annesidir. Hoş geldiniz, memnunum sizde. Üçüncü konuğumuz Baykal insan kaynakları müdürü sayın hülya akan, 1988 yılında tokat'ın zile ilçesinde dünyaya gelmiştir. Ilköğretim ve lise öğrenimini istanbul Sultanbeyli de tamamladıktan sonra. 2005 yılında Marmara Üniversitesi teknik eğitim fakültesi tekstil öğretmenliği bölümünde eğitim görmeye başlamıştır. Lisans eğitimini 2009 yılında tamamladıktan sonra ingiltere'nin Cambridge şehrinde dil eğitimini görmüştür. Daha sonra türkiye'ye dönüş yaparak sağlık ve gıda sektörlerinde satış, pazarlama ve eğitim alanlarında görev almıştır. 2015 yılında baykar teknoloji firmasında göreve başlamıştır. 2.017 yılında istanbul teknik üniversitesi'nde insan kaynakları. Yöneticinin. Programını bitirmiş olup 2019 yılında saha MB eğitimini tamamlamıştır. Eylül ve bir kız çocuğu annesi olan akan hâlâ baykar teknoloji firmasında insan kaynakları birimi lideri olarak görev yapmaktadır. Hülya hanım hoş geldiniz tekrar. Son konuğumuz ise maps, metal havacılık ve savunma sanayinin Genel Müdürü sayın filiz Akkaş, 1975 yılı sivas'ta doğan filiz aklaş ilk, orta lise eğitiminden sonra okan Üniversitesi işletme yönetimi lisans eğitimini tamamlamıştır. 1992 yılında dönemin önde gelen bir kuruluşunun işe başlayarak 16 yıl bu kurumun insan kaynakları finans departmanında kariyer hayatına devam etti. 2011 yılında KOSGEB desteği ile kurdu. Maps, siz metal havacılık ve savunma sanayinin Genel Müdürü olarak da çalışma hayatına devam ediyor. Havacılık ve savunma sanayi sektöründe alüminyum ve çelikte talaşlı üretim yapan firma, birçok yerli ve milli projede yer alarak adından söz ettirmiştir. Avrupa nükleer Araştırma Merkezi survey üretim yapan maps, türkiye'deki ilk 5 şirketten biridir. Kocaeli Sanayi Odası meclis üyesi top AB uyum komisyonu üyesi ve raportör müdür, top KGK icra kurulu üyesi, savunma ve havacılık kümesi, sahada YK üyesi ve kagider üyesi olarak da birçok STK da aktif olarak rol almaktadır. 2013 yılı KOSGEB kobi girişimcilik ödülleri'nde kadın girişimci kategorisinde Kocaeli birincisi ve Türkiye finalisti olmuştur. 2015 yılında Lüksemburg ekonomi bakanı tarafından da yılın ihracatçısı ödülünü almıştır. 2021 yılında kagider garanti b ve ekonomist dergisinin 14 olarak. Düzenledi. Türkiye'nin kadın girişimcisi ödülünün de sahibidir. Bir kız çocuğu annesidir. Tekrar hoş geldiniz firmanıza şimdi izninizle panelimize başlıyorum. Ben onun Zeynep hanım datas bir gün videoyu kale grup'u+ director of da başarılı projeye imza atmışsınız ve atmaya devam edeceksiniz. Kale grubundaki kadın çalışanlarınızın pozisyonları, eğitimleri ve faaliyetleri hakkında kısa bilgi verebilir misiniz? Buyurun lütfen. Söyleyeyim alsam çok teşekkür ediyorum. Öncelikle hem sağ istanbul'a hem sevgili dostlarımız Haluk bey'e, başkanına ve sizlere ve değerli katılımcılara vakit ayırıp bizi izleyecekleri için bugün. Önemli bir konuyu konuştuğumuzu düşünüyorum, çünkü gerçekten toplumun yarısı kadın yarısı erkek diye düşünürsek iş insanıyız. Hepimiz verimlilik önemli. Yüzde elisinin potansiyelini kullanmamanın iş anlamında da ekonomik refah anlamında da ne kadar aslında. Israf olduğunu hepimiz yakından biliyoruz. Ben her şeyden önce, yani bir kadınım ve bir grubun başındayım. Bir ailenin de işte tek evladı tek kız çocuğuyum dolayısıyla. Benim kendi hikayemde de gördüklerim ve bugüne kadar yaşadıklarım bu konunun derinlikle irdelenmesi gerektiği konusunda beni zaten ziyadesiyle düşündürüyor. Dolayısıyla faaliyet gösterdiğimiz her alanda da kadın çalışan oranımızı arttırma yönünde. Bizim de tabii ki grup olarak şey. Temiz var yani gayretimiz var. Gerek yapı sektöründeki faaliyetlerimiz gerek savunma ve havacılık sektöründeki faaliyetlerimizle bunu gayret ediyoruz. Tabii ki ağırlıklı sanayi grubuyuz. Dolayısıyla bütün işlerimiz aşağı yukarı üretime dayanan işler. Bunların çoğu tabii erkek işi olarak kullanıyor. Zihinlerde biz faaliyet alanlarımıza göre baktığımız zaman her 2 iş kolunda da 10. Ortalamanın üzerinde olduğumuzu görüyoruz. Toplam grubumuzda 5350 kişi çalışıyor. Bunun 1.165 kişisi kadın 171 yöneticinin de kırkı kadın teknik grup dediğimiz yani savunma ve havacılık tarafında da en son rakamları istemiştim, yolladılar 528 beyaz yakalı kadın. Beyaz yakanın 172 kadın, yani bu %32 gibi bir orana geliyor. 170 kadının da 60 beşi, urge arge, tasarım ve kalite alanlarında çalışıyor. Dolayısıyla orada doğuran %38. Dolayısıyla grubun geneline baktığımız zaman da %20 lere buluyoruz. Ben hani bunun az olduğunu düşünüyorum. Dünya ortalaması zaten artarak %30 a yaklaşıyor. Onun üzerine çıkmamız gerekiyor ama bizim için ilginç durum. Daha geleneksel sektörlerde daha az kadın ama savunma havacılıkta daha fazla kadın. Bu da aslında bir hoşluk geldi. Bizim için mutlu olacağımız bir şey. Grup olarak biz toplumsal cinsiyet eşitliği yönünde çalışmalarımız var. Bununla ilgili hem sosyal kulübümüz var. Hani bu bu konuda çalışmak isteyen, faaliyet göstermek isteyen arkadaşlarım. Teşvik ediyoruz hem de bunun bir sorumluluk olduğunu düşünüyoruz. Kendimize ve ülkemize karşı bu nedenle de gerçekten sayılarının artması için var gücümüzle çalışıyoruz. Tabii burada kendi kendine sayı artmıyor. Sizin sunduğunuz hizmetler yapacağınız işte kadın çalışanların hayatında karşılaştığı her ülkenin kendine özgü kültürü var. Kadınların da toplumda sosyal rolleri var. Hani bunlardan dolayı yetişemedikleri, yapamadıkları, gerçekleştiremediklerini gerçekleştirmeleri üzerine de bir stratejimiz. Var ben baktım, geçen gün bizim toplumsal cinsiyet eşitliği kulübünde erkek sayısı oldukça fazla. Bu da önemli bir şey. Biliyorsunuz dünyada dahi for this diye bir şey var işte kızlar babaları, kızları işte kadın erkekler karılarını öne çıkartıyorlar. Hani bizim de çalışanların kadın çalışanlara hani Allah açmaları gerekiyor. Tabii her şeyin başı adalet. Dolayısıyla hem ücret hem diğer sosyal haklar yan haklar konusunda. Kadınlara tabii daha fazla yer açmamız gerekiyor. Ben iyi eğitim alan bir genç kadının çalışma hayatında aktif rol oynamasını zaten bir görev olduğunu düşünüyorum. Kendim de işte mühendis kızlar platformu ol başta olmak üzere kendi yaptığımız kaleseramik vakfı'ndaki gençlere yönelik çalışmalarımız var. Bizim özellikle eğitim alanında burada çok fazla bu konuya gayret gösteriyoruz. Mentor menti programlarında da kız öğrencileri tercih ediyoruz. Kendimiz de kale cins diye işte MT programımız var. Bir buçuk yıl sürüyor. Alıp ondan sonra iş teklifi yaptığımız o programda da kız öğrencilere ve ayrımcılık yapıyoruz. Burçlarda da gene kız öğrencilere bir özel bir ayrımcılık yapıyoruz. Dolayısıyla yani gerek direk işe alım politikalarımıza gerek iş ortamında gerek bizim sosyal alandaki faaliyetlerimiz de bunu öncelikle indiriyoruz. Ben STK larda da görev alıyorum. Az önce bahsettiniz. Dolayısıyla kadınların STK larda fark yarattığını görüyorum çünkü. Hem algıları açık hem toplumdan annelik, dolayısıyla da bazı konularda hassasiyetleri fazla. O yüzden oralarda da kadın sayısının artması yönünde her türlü açıkçası inisiyatifi ben şahsen alıyorum ve bunun da çetelesini tutuyorum. Teşekkür ederim. Çok teşekkürler. Zeynep hanım sizin o. En üst kademede olmanızın kale grubunda kadınlara bir ayrıcalık yarattığını anlattınız inşallah bu devam ederek gider samimi sonra sizinle devam edelim istiyorum. Aselsan, ülkemizin hepimizin bildiği gibi sam salondaki bütün dinleyicilerimize, lider savunma sanayi kurumu ve dünya sinema sanayii şirketler sıralamasındaki yerinde her gün+ artarak sürdürüyor. Hasan de kadınların çalışma alanları, eğitimleri, pozisyonları neden? Kolaydır, çünkü ben de eski bir aselsan çalışanı c 'de siz de dinlediniz. Şu an nereye geldi sizden dinleyelim lütfen teşekkürler. Alime hanım öncelikle sağ expo ailesine, yöneticilerine bu organizasyon için teşekkürlerimi sunuyorum. Aslında aselsan'a baktığımızda aselsan çalışanlarının %20 birini kadınlar oluşturuyor kadınlar. Naz ağırlıklı olarak %10, 60, dördü mühendis, %10 yedisi teknik personel %10 dokuzu da aslında ar ge ve destek alanlarında çalışıyorlar. Bunun aslında baktığımızda %40 sekizi üniversite lisans derecesinden mezun %30, biri de yüksek lisans ve% beşi de alsa, doktora ve diğer alanlarda görev alıyorlar. Burada aslında kadınlarımız her alanda görev alıyor. Özellikle yazılım ve donanım tasarım alanında sil. Ya mühendisliği program yönetimi, arge yönetimi, üretim, kalite ve entegre lojistik alanlarında aslında kadın erkek fark etmeden tüm alanlarda rahatlıkla görev alabiliyorlar. Teşekkürler teşekkür ederim. Aselsan yoluna başarılı bir şekilde devam edecek. Sizlerin de desteğiyle filiz hanım sizinle devam edelim istiyorum. Alüminyum firmalarına çözüm ortağı olmak üzere çıktığınız firmanız bugün havacılık, savunma sektörleri başta olmak üzere. Otomotiv, enerji gibi birçok sektörde müşteriye hizmet veriyorsunuz. Maps deki kadınların durumu ne? Firmanın kurucu bir kadınsınız, kurucu ortağı mısınız ya da kendinizsiniz? Aslında şu an c sunuz evet durumları anlatır mısınız bize? Tabii ben de öncelikle çok teşekkür ediyorum. Böyle bir panelde davetli olarak katıldığım için sağ expo yönetimine ve Haluk başkanı Zeynep hanım da söyledi, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının iş yaşamına katılımı çok önemli bir konu. Dünyada ve ülkemizde de bu sayı hala çok düşük takdir edersiniz ki, imalat sanayinde bunun sayısı çok daha fazla. Kadınlarımız genelde cinsiyetçi meslekler seçip daha çok hizmet sektöründe kodu. Inanmış olarak orayı tercih ediyorlar biz sanayide. Çalışacak, üretimde çalışacak kadın bulunduğumuz lokasyonda maalesef az buluyoruz ama yönetim kadromuzun% kırkı kadından oluşuyor. Özellikle bu benim tercihim ve ortamda kadın kadın olmamızdan sebep ilk tercihimizi kadınlardan kullanıyoruz. Kalitede mühendislik kadrosunda, ailede, finansta kadınlarımız yer alıyor. Mümkün olduğunca mavi yaka personelin de kadın almaya çalışıyoruz ama toplumsal baskı ikinci vardiyada çalışamama gibi sorunlar, annelik kavramı, eşlik kavramı gibi. Sebeplerden dolayı çok kadın çalışan bulamıyoruz bu anlamda. Biz de böylesine %30 yönetim kadromuza kadınız. Farkı gösterdiğiniz bu arada tekrar geçmiş olsun diyoruz. Buraya kadar geldiniz. Bizleri kırma adınız en kısa zamanda sağlığınıza kavuşursunuz. Çok teşekkür ediyorum. Sağ olun mine hanım sizinle devam edelim istiyorum. Ihracatı her gün artan ve yeni teknolojiye imza atan ülkemizin gururu Baykal, teknolojideki kadın çalışanlar hakkında kızdan biz kısa bilgi alalım, eğitimleri, faaliyet alanları ve kadın yönetici sayısı buyurun lütfen. Öncelikle teşekkür ediyorum sahaya expo organizasyonu adına. Haluk bayraktar ve ve diğer tüm destekleyici kurumlara. Baykar 3000 çalışanı olan arge ve üretim faaliyetlerinde hizmet veren bir savunma sanayi havacılık kuruluşu kuruluşumuzda kadın çalışanların genel oranı %12. Bu oranın mühe. Siz ve idari destek personeli katılımına geldiğimizde yaklaşık %20 sinin bu kategoride yaklaşık %6 ya yakın bir oranında teknisyen kategorisinde görev aldığını görüyoruz ya. Netice kadrosuna baktığımızda bu oran kurumun ortalamasıyla eşdeğer. Rakamların bize gösterdiği üzere teknisyen kategorisinde özellikle fiziksel emeğin daha yoğun olduğu teknik işlerde teknik alanlarda kadınların daha az bu pozisyonlara yöneldiğini, bu alanları tercih ettiğini görüyoruz. Tabii kurumun ihtiyaçları doğrultusunda ziyaret ettiğimiz eğitim kurumlarında iş. Tam planı doğrultusunda yapmış olduğumuz çalışmalarda özellikle fark ediyoruz ki gitmiş olduğumuz kurum, okullarda eğitim kurumlarında, akademisyenlerden aldığımız geri beslemeler de bu yönde ki bu alanları tercih eden kadın oranı da oldukça az. Bu da bir miktar aslında toplumun yönlendirmesiyle ileri geliyor. Ben en azından böyle düşünüyorum ha. Çünkü tercih ettiklerinde bu alanlara yöneldiklerini de üretim arge faaliyetleri adına. Eğer bu alanda bir kariyer planlıyorlar ise el becerilerinin alandaki kabiliyetlerinin bu noktada kariyerlerini destekleyici olduğunu özellikle ön plana çıkarmak istiyorum. Teşekkür ediyorum, teşekkür ederiz. Baykal daki durumda inşallah zamanla daha artacak diye şunu anlıyoruz, kadın yönetici sayısı arttıkça muhtemelen çalışan kadınlara olan bakış açısı da daha da değişecektir. Özellikle rollerine baktığımızda da zaten. Rolleri de bu bağlamda çok değişmiyor. Mühendis, yönetici teknisyen mi, idari destek personeli birçok alanda göreve dahil olabiliyorlar. Yani sizin de dediğiniz gibi aslında bu belki küçüklükten başlıyor. Çünkü ben kendimle ilgili bir şey söyleyeyim. Ortaokulu bitirdiğimde elektronik mühendisi olmaya karar vermiştim ve bütün lise hayatım boyunca lisedeki öğretmenlerin dahil beni doktor olmaya doğru tekrar indirmeye çalıştılar. Ama sonunda ben kazandım aslında mesleğimiz çok da seviyorum. Ülkemi özellikle teknolojik olarak bağımsız, teknolojik alanda bağımsızlığını Gıda bulunmak için çaba hepimiz çalışıyoruz. Amacımız da bu. O yüzden de buradayız hep beraber. Ben de kısaca tübitak'taki kadın çalışanlarımız hakkında size bilgi vermek istedim. Başkanlığımızda çalışan kadınlarımızın sayısı neredeyse tüm ortalamanın yarısı yani ortalama diyebiliriz başkanlıkta ama yoğun olarak araştırma, geliştirme, ürün geliştirme faaliyetleri sürdürülen araştırma merkezlerimiz ve enstitüye geldiğinde durum biraz daha değişiyor. Çünkü sizlerin de bildiği gibi teknik tübitak enstitülerinde ya da araştırma merkezlerinde. Gerçekten teknolojik ürünler geliştirip daha çok araştırma faaliyetleri yürütüyor. Yani dolayısıyla aslında üniversitelerin temel bilimler ve mühendislik branşlarından mezun arkadaşlarımızdan oluşuyor. Ar ge alanında çalışan personel elimizin %30 ikisi kadın marmaray'ı araştırma merkezine baktığımızda bu oran oldukça yüksek %43 civarında. Ama benim çalıştığım kurum, tübitak uzay ya da tübitak sage gibi enstitülerde ise. %25 %26 civarında dolaşıyor. Başkanlığımız bünyesinde bu sayının artırılmasına yönelik de birtakım faaliyetler sürdürülüyor. Şimdi bir kadın olarak doğduğumuz günden itibaren aslında eş olmaya, anne olmaya hazırlanıyorsunuz ama savunma sanayinde çalışmak da bir o kadar özveri ve sorumluluk getiriyor. Yani kadının aslında çok rolü olması aynı anda birçok işi koordine etmesi, yönetmesi ve yapması gerekiyor. Zeynep hanım sizinle devam edelim istiyorum kariyerinize. Çıktık, çok başarılı bir yönetici misiniz? Ama aynı zamanda bir eş ve annesiniz nakit Martin, Boeing, Airbus gibi havacılık ve savunma sanayinde dünyadaki lider pozisyonda olan şirketlere ürün sağlayan kale grubu'nun başkanısınız. Kariyerinize baktığımızda tabiri caizse bu kadar başarıyı faaliyeti bir koltuğa sığdırmak mısınız? Bunu sırrı nedir? Bu kadar fazla işi, nasıl aynı anda yapıyor ve başarılara imza atıyorsunuz? Siz dinleyin lütfen. Abimden saat deveci gösteriyorsunuz yani inşallah dediklerinin altını doldura biliyorumdur yani ben sizde dediniz ya işimi severek yapıyorum bir defa gerçekten hergün isteyerek işe gidiyorum. Yani bugün ne yapabiliriz? Bugün neyi değiştirebiliriz, bugün ne fayda ne katkı yaratabiliriz diye. Dolayısıyla ben kendimi şöyle motive ediyorum ya. Yani bir insanın ömrü sınırlı işte doç. Lise bir kapıdan giriyorsunuz, bir kapıdan çıkıyorsunuz. Dolayısıyla bu kısıtlı ömür de aslında ne kadar fayda yarattığınız, ne kadar topluma yönelik hizmette bulunduğunuz ve etrafınıza işte belki ilham belki elinden tutup bir işi sonuna götürdüğünüz aslında günün sonunda sizin kendi iş tatminini ve kendi self kişisel motivasyonunuzu sağlıyor. Ben aslında biraz böyle çalışmayı seviyorum. Yani böyle bir şeyin içerisinde olmayı seviyorum. Evet iş insanıyız. Evet, şirketlerimizi ileri götürmek zorundayız işte. Evet, arge kaynak ayırmak zorundayız. Yatırım yapmak zorundayız. Hele içinde bulunduğumuz savunma ve havacılık son derece caps. Yüksek bir sanayi kolu, sürekli yatırım yapmak zorundasınız. Yani bütün bunların içerisinde varız. Ama ya günün sonunda artık her şey etki, yani ne nasıl bir etki yarattınız? O çok önemli insanlara ne kadar dokundunuz işte bir kadına ne kadar dokundunuz? Gündem gündemimiz olduğu için veya işte bi yani bir şeyi nasıl değiştirdiniz? Ya bu olunca tabii insanlar biraz daha. En azından yaptığı işin yük gibi görmüyorsunuz da, yani onu severek yapıyorsunuz. Hani sizin gözlerinizden de gördüm zaten. Buradaki birçok insanı da tanıyorum. Yani hülya hanımı tanıyorum. Sizi tanıyorum, beraber çalışıyoruz vesaire. Dolayısıyla hani sizi tanımıyorum, çok büyüksünüz. Çünkü o yüzden yani sizin organizasyonu tanımak mümkün değil. Yani o yüzden ama memnun oldum. Yani bu panelde tanıştığımıza netice itibariyle bu bu. Herkes böyle diye düşünüyorum. Ben bir de enerjiyi nasıl harcadığınızı d. Kader, hani onu nasıl kullandığınızı da önemli olduğunu düşünüyorum. O yüzden de yani israf etmemek gerekir düşünüyorum diye düşünüyorum. Bu zamanda artık hani herkes israfa karşı dünyanın içinde bulunduğu durumda. O yüzden kendi enerjimizi en kıymetlisi diye düşünüyorum. O ben hani öncelikle tabii ki işim yani birincil sorumluluğu sorumluluğun. Çünkü işte 5350 kişiye imkan sağladığımız için onu düşünüyorum ama onun yanı sıra tabii biz bir aile gibi de görüyoruz. Yani onun çevresiyle, ailesiyle, çocuğuyla çocuğuyla düşünüyoruz. Kursiyerlerimizi işte. Ve yapı grubunda işte bizim ürünlerimizi satan kanalı falan da düşündüğünüz zaman ama ben vaktimi işin yanında işte bu sosyal konulara ayırıyorum. Yani işte sizin gibi davet edildiğim zaman panellere geliyorum. Hiç olmazsa birikimi paylaşıyorum. Bilgiyi paylaşmak rekattır diye düşünüyorum. O yüzden ikincisi vakıflar ve işte meslek odaları veya derneklerde görev yapıyorum. Dolayısıyla orada da hani üçüncü sektörün sivil toplumu ne kadar dönüştürür? Etmesi gerektiğine inandığım için hani o dönüştürücü güce, ben de bir katkıda bulunayım diye yapıyorum. Dolayısıyla bu alandaki görevlilerin bunu ben babamdan da miras aldım. Allah rahmet eylesin, gani gani yani o da mesela her şeyin yanında buna önem verirdi beni de. Mesela bu işlerin içerisinde hep gitmiştir. Dolayısıyla hani sonradan olmuyor, biraz da görerek oluyor bu işler bir sanayici olmanın ötesinde tabii bir anneyim ve de bir evladım yani annem var, Allah uzun ömür versin, 94 yaşında onunla ilgileniyorum. Her gün sabah akşam uğrarım. Ondan sonra evladım da 15 yaşında lise, birde onunla da vakit geçiriyorum. Dolayısıyla o onun işte. Yani tabii ki anne olarak her türlü gelişimiyle ilgileniyorum. Dolayısıyla ama ben her zaman şunu da önemsedim, insanın hayatında en önemli bence çıpası değerleri olması lazım. Yani o değerleriniz varsa o değerlere tutuyorsanız sağa sola savunuyorsanız kaybedeceğinizi bilseniz bile. O değerleri o ülkelere sahip çıkıyorsanız o zaman zaten hani bu işler biraz daha kolay oluyor? Vaktinizi de seçerek o zaman harca. Musunuz? Dolayısıyla ben şuna çok inanıyorum, hem kişi olarak insan olarak bizler de kurum olarak da aynı şeyi söylüyorum, sahip oldukları değerler, akıntıya karşı onları tutan yegane çapa çipa. Çünkü ben artık çok ana akımdan sohbet ettiğimizi düşünüyorum. Sosyal medya vesaire etkisiyle insanlar böyle güruh halinde bir şeylerin arkasından gidiyorlar. Çok fazla düşünmüyorlar ve çok fazla insanda yankı odalarında. Dolayısıyla kendi sesini dinlemeyi seviyor. Biraz bu ortamlar da bizi buna itiyor. O yüzden hani bu tür paylaşım ortamları bu tür hani yazmak çizmek bazı şeylere katkı vermek önemli. Ben o yüzden. Sıralama tabii ki ailem, işim ve sivil toplum olmak üzere üçe ayırmış durumdayım vakti. Çok teşekkür ederiz. Zeynep hanım burada salondaki dinleyen özellikle genç arkadaşlarımıza, kızlarımıza değerli görüşlerinizi paylaştığınız için anne olmak aslında hiçbir şeye engel değil. Eş olmak bir şey engel değil, zamanı ayarlayabilirsiniz, benimle kullanabilirsiniz. Bugün başarılar da ortada teşekkür ederiz. Tekrar hülya hanım sizinle devam edelim istiyorum. Sürekli yeni teknolojiler ve ürünler geliştiren ve sıra dışı projeleri de hiç gündemden düşmeyen Baykal teknolojileri de kadın çalışanları nasıl motive ediyorsunuz? Kadınlarının koruma katkılarını değerlendirmenizi rica edeceğim. Özellikle insan kaynakları yöneticisi olduğunuz için biz kadınlar hangi yönlerimizi öne çıkıyoruz? Bu kadar erkek egemen bir ortamda bizi farklı yapan özellikler nelerdir? Buyurun lütfen sorunuz için teşekkür ediyorum. Öncelikle burada öncelikle belçika'da çalışanların, kadın çalışanların ve genel olarak çalışanların nasıl? Motivasyonun desteklendiğine değinmek istiyorum. Daha sonra neden kadınlar ve onların rollerine değineceğim? Takdir edersiniz ki her kurumun kendine has sosu. Gel destekleyici yan hakları ve belli başlı kurumuna özgü özellikleri yer alır. Bizim de kurumumuzun bulunduğu çevrede çalışanlarına sunduğu birçok sosyal imkan yer almakta. Kadınlardan bahsettiğimizde kadınlara özgü bu sosyal imkanların birkaçından bahsetmek gerekirse onların spor yapabilecekleri alanlar test. Liste yer alan yüzme alanları, savunma alanları bunların her birinden bahsedebiliriz. Fakat bizim için temelde motivasyon kavramı bunların daha ötesinde takdir edersiniz ki her bir kariyer planı yapıldığında kişi. Diğer kurumların imkanlarını başlangıç aşamasında kontrol eder, değerlendirirler. Fakat kişilerin kurumda kalıcı olmaları, onların orada elde ettikleri katma değerli kurumun amacı ve kurumda elde ettikleri motivasyonla ileri gelmekte. Biz de bu konuya oldukça önem veriyoruz ve bu bağlamda eğitimler düzenliyoruz. Eğitimlerin temel amacı kurumdaki çalışanların farkındalığını desteklemek esasında. Çünkü özellikle farkındalık seviyesi yüksek bilincimizi bu bağlamda. Ne yaptığımıza hangi işi neden yaptığımıza ve bana nasıl yaptığımızı arkadaşlarımıza doğru bir şekilde aktarabilirsiniz. Mevcut motivasyonun bununla artabileceğini düşünüyoruz. Dünden bugüne baykal'ın yolculuğunu aktaran ve bugün milli teknoloji hamlesi den bahseden tüm çalışanlarımızı kapsayan eğitimler düzenliyoruz. Aslında Baykal tam olarak bu böyle bir motivasyon hikayesi. Dünden bugüne bütün yolculuğunu kontrol ettiğimizde temel motivasyon kaynağını oluşturan unsurlarda evet biz ne yapıyoruz ama bunu neden yapıyoruz? Ve aslında bundan da daha önemlisi biz bunu nasıl yapıyoruz? Çünkü tam olarak bu noktada d. Bizi biz yapan değerlerimiz ortaya çıkıyor. Etik ve ahlaki değerlerle yaptığınız işi dosdoğru sağlayarak çalışanlarınızın da bu oluşturduğunuz ortamda motivasyonu yüksek bir şekilde çalışmasına özen gösteriyorsunuz. Biz de bunu oldukça önem veriyor ve tüm çalışanlarımıza da bu duygu düşünceyi aşılamaya özen gösteriyoruz. Kadınların o katkılarını kurmamıza ciddi anlamda yüksek buluyor. Ve aslında bu. Zeynep hanım'ın da biraz önce bahsettiğim gibi daha küçük yaşlarda kadına biçilen birçok sorumluluk var ve bu sorumluluklar çerçevesinde kadınların kendilerini geliştirmeye ciddi seviyede özen gösterdiğini ve bir miktar da bu bağlamda planlama koordinasyon kabiliyetlerinin yanı sırada adaptasyonları çok daha hızlı olduğunu düşünüyoruz. Tabii çokça değişken durumla karşı karşıya kalıyorlar. Yani iş yerinde farklı bir rolü üstlenirken eve geldiklerinde. Çok başka bir kimliğe görünüyorlar. Aslında bir eş oluyorlar aynı zamanda bir anne oluyorlar. Dolayısıyla bu roller arasındaki geçişleri doğru sağlayabilmek için de duygusal anlamda güçlü olmak gerekiyor. Ve ben kadınların bu benim şahsi fikrim, kadınların duygusal anlamda da ciddi güçlü olduğunu düşünüyor. Ben de sizinle kesinlikle aynı fikirdeyim. Hatta aselsan'da çalışırken o. Onları hani anekdot olarak anlatmak istemiyorum ama erkek arkadaşlarımızın bazı olaylar karşısında kadınlara göre daha dur. Duygusal olduklarını görmüştüm. Kadınlarla duygusal anlamda daha güçlü. Ben de aynı fikirdeyim. Sizin teşekkür ediyorum. Aktarmak istediklerim sorunuzla ilgili bu kadar teşekkür ediyorum. Çok sağ olun, çok teşekkür ederiz. Baykar, kadın erkek demeden çalışanlarımızı motive etmeye devam edecek. Zaten sosyal medyada da oldukça güçlü. Takip sayısı oldukça fazla. Yolu açık olsun diyelim çok teşekkür ederim canım sizinle devam edelim istiyorum. Havacılık ve savunma sanayi sektörüne alüminyum ve çelikte talaşlı üretim yapan bir firmanın kurucusu ve şu anda ceo'muz bir kadın işidir demeden aslında metal işine başlayıp bugün. Avrupa nükleer araştırma merkezi'ne sonra ihracat yapan bir firma haline gelmişsiniz. Bunu neye borçlusunuz? Sizin ne cesaretlendirdi? Hikayenizin salondaki birçok genç arkadaşımızla ve genç kızımızla ilham olacağına eminim. Buyurun lütfen sizi dinleyelim umarım çok teşekkür ediyorum. Sanırım bu cesaret biraz da girişimciliğin ruhu diye düşünüyorum. Ben fırsatı beklemeyi değil de fırsat yaratarak kendime böyle bir adımla başladım. Girişimciliğin de bir parçası olan ilk etapta üretim fikrini esas alarak pazarda bir araştırma yaptım. Ben ne üretebilirim derken metal işleme alanında bir boşluğu fark ettim ve bunu değerlendirmeye karar verdim. Tabii o dönem ben KOSGEB desteğiyle kurmuştum firma. Ve planlamalarımızı buna göre yaptık, fizibiliteler çıkardık ama ben bu çalışmayı yaparken ya ben kadınım acaba neye göre üretim yapayım mı? Hiç demedim çünkü yani ben zaten üretecek gittim sanayide olup olmamak. Hani kadınsın o tür ön yargılı hiçbir şekilde kafama takmadım. Şimdi geriye dönüp baktığımda bir kadın girişimcinin metal işleme alanında olmasını ben çok büyük bir avantaj olarak görüyorum. Şöyle ki, kadının sürekli bahsettiğimiz. O titiz çalışması multifonksiyonel düşünmesi, düzenli çalışması, kadının sanayide ve üretimde daha tercih edilebilir olmasını aslında sağlıyor. Ben birçok kurumun ilk kadın tedarikçisi olarak başladım. Arkamda şimdi bir sürü kadın tedarikçileri görünce çok mutlu oluyorum. Sektörde ilk başladığım zamanlarda birçok müşterim ya emin misin? Savunma sanayi çok zor bir sektör. Tamam zor ama bir kadının da bir erkek kadar başarılı olabileceğini ve biz bunda kararlı olduğumuzu söyleyerek yolumuza devam ettik. Tabii tüm bu üretim aşkı başarma hazzı ülkeye kattığımız değer farkındalık benim en büyük şu anda ilham kaynağım tabii ki birçok yerlerde motivasyon kaybım oldu ama ben hiçbir zaman pes etmedim. Hatta daha büyük cesaret göstererek yeni yollar, fırsatlar yaratarak kendime yenilikçi adımlar attım. Yoluma tekrar yürümeye. Devam ettim. 2014 yılında bugünkü ortağım olan pelinle biz 2 kadın olarak güçlerimizi birleştirdik. Pelin mühendis ben işletme ve pazarlama tarafında işin içine girince biz böyle önümüzdeki imkanlarla ve elimizdeki insan ve makine kaynağıyla daha doğrusu işin hakkını verdik ve bugünlere kadar geldik. Imalat sanayi derken savunma sanayinde. Çok hassas toleransla yüksek kalitede ve çok zor kesitlerde üretim yapma kabiliyetimizi yükselttik ve savunma sanayinin isterlerdi olan kali. Sistemini ilk önce kurum bilinci olarak içimize aldık. Içselleştirdiği yaklaşık 10 yıldır bu sertifikalarımız la müşterilerimize çözüm ortağı olarak devam ediyoruz. Aynı zamanda kale havacılık ile birlikte plaket. Mardin'de de üretim lisanslarını aldık. Tabii gibi değerli kurumumuzla skorsky lisanslarının var. Senin arasında demem şu ki, yılmamak başarıyı istemek bizim bugünlere gelmemizde en büyük aracı oldu. Teşekkür ediyorum. Öyle olduğunuz eminim bir sonraki soruya cevap vermişti olduğunu aslında ama yine soracağım orada. Çünkü bir örnek vermenizi rica edeceğim. Yolunuz açık olsun. Teşekkür ediyorum sana mezunu sizinle devam edelim istiyorum. 20 yılı aşkın yani 22 yıldır aslında aselsan'da çalışıyorsunuz neden sama sanayi seçtiniz ilk sorun ikinci de aselsan'da çalışan sayısı bildiğim kadarıyla 10 bine yaklaştı. Bu kadar büyük bir firmada yani dünyanın aslında sıralı sayılı lider savunma sanayi şirketlerinden birinde. Kadın yönetici olmanın avantajları varsa dezavantajları nelerdir? Bir de tabii ki aselsanı ben de biliyorum ama. Burada salonda bilmeyen arkadaşlarımız için aselsan'ın çalışan kadınlara sunduğu imkanlardan bahsederseniz sevinirim. Buyurun lütfen teşekkürler. Alime hanım öncelikle aselsan niye seçtim? Aslında ben aselsan'da 1999 yılında başladım ilk önce aslında aselsan'ın geliştirdiği ürün ve sistemler savunma sanayinde ilkleri başaran bir firma ve kurum olması çok alanında tecrübeli. Üniversite yıllarında da hani tanıştığımız ve çalıştığımız alanında tecrübeli çok insanın ve kişinin bulunması. Dünyayla rekabet edebildiğimiz ve hakikaten milli teknolojiyle. Dünya devleri arasında yer alan yer alan proje ekipleriyle birlikte bulunma gururu bunun getirdiği motivasyon çok farklı, disiplinlerle farklı kültürlerle çalışma imkanı olduğu için aslında hem kendinize hem de başkası için de kişisel gelişim açısından da kariyer gelişiminiz açısından çok katma değerli bir ortam sağlıyor. Aselsan araştırma ve geliştirmeye önem veriyor ve sürekli destekliyor. Birazdan da bahsedeceğimiz gibi özellikle teknolojiyi değişen teknolojiyle birlikte. Ilave imkanlar ve i. Fırsatlar sunuyor aslında hem ülke için hem kendi projeleri kapsamında. Ve belki en önemlisi de ülkemizde hakikaten milli teknoloji hamlesinde bir türkiyeli olarak katma değer sağladığımız ve ülkemize hizmet ettiğimiz için o motivasyonun getirdiği güçle nedeniyle aslında ve genel anlamda bir hani odtü'den mezun olduk ama aslında farklı bir okula da gidiyorsunuz. Orada okulun size kattığı oldukça katma değerli işler var. Bu anlamda aselsanı seçtim. Kadınlar açısından baktığımızda aselsan'da kadın erkek. Bayramı yok. Hani ben 2000 1.900 doksanda başladığımda o. Kadınlar ve erkekler aynı ortamda aynı işlerde görev alıyorlar. Şu anda yönetici olarak da seçilirken de aslında hani kadın erkek fark etmeden o. O alanda, verdiğiniz emek te. Şubeniz teknik etkinliğiniz ve diğer yetkinliklere de bakarak o seçiyorsunuz ve işi yaparken de hem aslında ekibinizi hem işinizi hem de kendinizi geliştirecek bir sürü imkanlar da sunuyor eğitim imkanları. Şeyin sorunuzun başında asla aselsan'da yaklaşık %21 oranında bir kadın çalışanımız var. Son 2 yılda da yönetici sayımız asıl kadın çalışan çalışan oranına yaklaştı. Genel yönetici oranlarımız da% yirmiye yaklaştık aslında ve sayımız da her geçen gün artıyor. Burada kilit rollerde de görev alıyoruz. Aslında sistem mühendisliği tasarımda program yönetiminde iş geliştirmede aslında tüm program yönetimi faaliyetlerinin tüm süreçlerinde. Kadın üst düzey yöneticilerimiz yer alıyor. Teşekkür ederim. Hani hiç dezavantajı yok dediniz. Aselsan'ın çalışan onlara sunduğu kadınlara sunduğu imkanlardan da 12 cümle bahsedersin da dediğim gibi aselsan'da hani kadın ayrımı yok ki? Kadın erkek ayrımı yok. Hani erkeklere sunduğu imkanların aynısını da aslında kadın yöneticilerini ve kadın çalışanların da sunuyor. Bu anlamda hani farklı bir uygulamamız olmadığı için dilek kreş vermesiyle çalışan kadınların aslında işlerini kolaylaştırmak için aslında erkeklere de belki erkek ama son yıllarda uygulamayla birlikte daha önce sadece kadınları sunuyordu. Şimdi kadın erkek çalışanlara da aslında bu imkanı da tanınıyor. Buradaki aslında sosyal alanlar da gelişti. Az önce hülya hanımın da bahsettiği gibi. Spor alanları, kreşler ve yeni bir uygulama olarak belki sizin döneminde yoktu ama kreşte de aslında ben de mesela bazen mesaiye kaldığımda çocuk. Hem küçükken getiriyordum. Kreşi o zaman mesai saatlerinde mesai dışı saatlerde kreş açık olmuyordu. Şimdi o uygulama da aslında kalktı ve hakikaten o anlamda çalışanlar için büyük bir ne derler kıymet ve önemli oldu. Teşekkür ederim, teşekkür ediyorum. Şimdi aslında biraz savunma teknolojileri, savunma sanayiye katkısı olan kadınları biraz konuşalım istiyorum. Sama dediğiniz zaman benim ya da salondaki herkesin aklına ilk gelecek olan herhalde Sabiha Gökçen türkiye'nin ilk kadın pilotu ve dünyanın. Ilk kadın savaş pilotu 1996 yılında kavacık kariyerinin en büyük ödülünü alıyor. Maxwell hava üssü'nde katıldığı törende dünya tarihine ismini yazdıran 20 havacı dan biri alınıyor. Sabiha Gökçen bu ödüle layık görülen tek ve ilk kadın kendisini rahmetle anıyoruz. Cate blanchett diyeceğim kendisi. Cambridge üniversitesi'nden fizik alanında ilk doktora yapan kişi unvanını alan kişi cami'den mezun olduktan sonra elektrikle çalışmaya başlıyor ve görünmez bir can formu geliştiriyor. Neredeyse hiç yansıması olmayan bıçağın ikinci dünya savaşında denizaltı periskop larında ve havacılık casus kameralarına da kullanılıyor. Şimdi chanson diyeceğim ikinci castro'nun bilmiyorum. Salonda hatırlayan var mı? Ama hidden figures ya da gizli sayılar filmindeki nasa'da çalışan matematikçi dediğim zaman belki birçok kişi hatırlayacak. Eğer salonda sevmemiş genç kız arkadaşlarımız varsa gençlerimiz. Kendilerini sarf etmelerini tavsiye edeceğim. Güçlü matematik bilgisini, analitik bilgisiyle fırlatma pencerelerini, uçuş yörüngelerini ve acil dönüş analizlerini yapan kişi, Amerika Birleşik devletleri'nin ilk insanlı uzay uçuşlarında yani el sheraton uzaya çıkmasındaki uçuş yörüngelerini, analizlerini yabancı kişi diyebiliriz. Kendisinin uzay mekiği çalışmalarına da oldukça fazla katkısı var. 1960 larda amerika'da mars görevlerine yönelik çalışmalara başlamıştı. Kendisi bu ekibin içinde de yer almıştı. 2015 yılında kendisine başkanlık özgürlük madalyası ve sadece ölmeden bir yıl önce de 2019 yılında kongre altın madalyası verildi. Amerika Birleşik devletleri'nin uzay misyonlarına çok fazla katkı sağlayan katrin johnson'ın değeri geç de olsa anlaşılmış olduk. Dünyada bilime katkısı olan tabii ki türk kadınlarımız da var ama bunların daha çok tıp alanında olduğunu görüyoruz. Sizlerin de bildiği gibi cavid aşısını bulan bir months in kurucu ortağı. Sayın Özcan, doktor özlem türeci, kendisi Almanya federal Cumhuriyeti liyakat nişanı ile ödüllendirildi. Tabii ki diğer alanında da çalışan türk bilim kadınlarımıza mensup mevcut ya kusura bakmayın, ordan yürüdü, geldikçe benim sesle. Işte bozuluyor olabilir, bundan dolayı özür diliyorum. Nasa. Da kara çalışan kara delik görüntülerini görüntülerini elde edilmesinde katkıları bulunan profesör doktor feryal özel. Iklim değişikliği ve deniz buzu gözlemleri üzerine çalışmalar yapan ve antarktika'ya giden ilk türk bilim kadını da profesör doktor burcu Özsoy, kendisi tübitak Marmara araştırma merkezinde halen Başkan Yardımcısı olarak görev yapıyor. Yani teknolojinin her alanında kadınlar var arkadaşlar. Biliyorsunuz günümüzde teknolojik inanılmaz bir ilerleme var. Yapay zeka makine öğrenme öğrenmesinde sinirin interneti dijitalleşme, kuantum teknolojileri insanların sorunlarını, ortak sorunlarını çözüyor, çözüyor, hayatı kolaylaştırıyor gibi olsa da bazı savunma açısından aslında daha fazla hazırlık yapmamızı gerektiriyor. Uzay savaşları belki de çok uzak değil. Bir de tabii ki kapıda enerji ve gıda krizi var. Bu teknolojik yarışta durmaya, dinlenmeye, hatta nefes almaya bile zaman yok gibi. Yani aslında kadın erkek demeden teknolojiye gönül veren herkese ihtiyaç var. Değerli polislerimize sormak istiyorum, geleceğe teknolojik açıdan nasıl değerlendiriyorsunuz, nasıl bir gelecek bizi bekliyor? Savunma sanayimizin nasıl hazırlamalıyız? Bu teknolojik yarışta da biz kadınlara düşen roller ve görevler nedir? Zeynep hanım sizinle başlayalım lütfen. Vata bi hani bu konuda benden daha konuşacaktı herhalde. Ben daha genel yönetim alanında tecrübem var etme spesifik olarak savunma havacılığı ihtiyaçlarını çok söyleyebilir ama borcum şu anda teknoloji tabii çok inanılmaz bir şekilde. Ilerliyor ve işte hepimizin gündeminde işte yapay zeka makine öğrenmesi, nesnelerin interneti falan gibi işte kuantum teknolojileri gibi yeni yeni yeni. Konular her geçen gün artıyor. Tabii kısmı yeniden yılların araştırması da ben de şu anda sonuçta lip olan ve evet uygulamaya artan alanlar bunlar dolayısıyla. Tabii ki sonra havacılıkta bunların kullanımı çok kritik ama zaten bizatihi savunma, havacılık bildiğimiz üzere hani birçok kritik teknolojinin de Doğuş yeri yani. Dolayısıyla hani burada yapılan nitelikli araştırmalar aslında hayatın diğer alanlarına yayılıyor ve biz orada bunları hani günlük hayatımızda kullanıyoruz. Dolayısıyla hani teknolojinin. Izlememek teknolojiye yatırım yapmamak ya da teknolojiye gönül vermemek hani kimsenin zaten artık hani konuşmaması gereken bir konu. Dolayısıyla gel. Ece'yi de tahmin etmek de oldukça zor ama muhtemelen gelecek, yani daha fazla iş. Komisyon ve bilgi çağı nedeniyle hızlanacak her şey. Dolayısıyla hani yenilikler de çok kısa sürede tüketiliyor ve evriliyor. Dolayısıyla ben ya. Yani burada şeyin önemli olduğunu düşünüyorum. Yani iş yapış biçimleri ve tasarım yönetiminin önemli olduğunu düşünüyorum. Her şey tasarlamakta başlıyor, iyi bir tasarım. Hem bu proses tasarımından tutun işte hani iş modeli tasarımına da bunu ettirebilirsiniz. Birçok alanda şey olacak. Burada tabii data ve veri arttıkça hani bunun yapışı ve hızlı yapılması daha mümkün olacak? Dolayısıyla. Bu anlamda 8. Köyde çok ciddi evrilecek işte katmanlı üretimler vesaire, metal işleme işte kompozit malzemeler vesaire. Bütün bunlar konusunda da hani her geçen gün yeni bir şey duyuyoruz? Dolayısıyla yani teknolojiyle sanayinin hani artık bileşimi şey hani çok geçirgen. Dolayısıyla eskiden işte bir araştırma başlayalım, arge yapalım onu alalım işte pilot yapalım, pilotu ölçeklendirin falan. Hani böyle bir şey yok. Zaten biraz da işte bu scream metotları falan olunca işler çok daha hızlı. Hani her gün bir şey yapıyorsunuz, her gün değiştiriyorsunuz. Her gün hani bir ufak ufak incremental değişiklikler yapıyorsunuz ama bir bakıyorsunuz çok farklı bir yere gidiyor. Dolayısıyla hani biraz hani kadınla ilişkilendirilmek zorundayız diye düşünüyorum. Hani bu sıramda falan da böyle yani bir şeyler böyle çok hızlı şey olduğu için evrildiği için her kadın ve her dakika bir şeyle uğraşıyor. Şimdi ben bu buraya çıkmadan önce oğlumun matematik öğretmeni. Ödev yapmaya uyuyor sınıfta dedi. Dolayısıyla şimdi yani ondan konuşurken hani şimdi mesela buraya hazırlanırken aklımda o var işte yarın öbür gün işte anneme bir tahlile götüreceğim. O var falan filan yani böyle bizim de hayatımız çok hızlı değiştiği için hani biraz daha buna sanki keşkeyiz gibi geliyor bana. Dolayısıyla bu değişime bu inmeye birazcık daha hz. Hızlı adapte olabiliyoruz diye düşünüyorum. Tabii ki yani yapılan araştırmalarda şimdi herkes bahsetti. Arge ülkede ondan sonra işte uzay araştırmalarında hani ben de çok takdir ettiğim toprağı bol olsun diyelim. Hani johnson'ın yaptığı çalışmalar sürekli hani okuduğum filmi de izledim. Dolayısıyla hayranlık duyulacak büyük zekalar var dolayısıyla. Bu şeyde de kadınların uğraştığı alanları daha öne çıkartmamız gerekiyor. Hani sektör için de mesela daha görünür kılmak gerekiyor ki hani rol model önemli olduğunu düşünüyorum. Ben hani bu panelin düzenlenmesi hani bizim güzel yüzünüzü görmek değil de hani anlattıklarımız ve hani belki ilham oluruz diye. Dolayısıyla hani ali rol modellerin sayısını arttırmak gerekiyor iş yerlerinde de hani bunu şey yapmak istiyor? Az önce bir genç mühendisimiz ile tanıştırdılar beni. Ve ondan sonra hani çok da ilham verici gençler var. Dolayısıyla yani teknolojide liderlik yapma görevi düşüyor. Aslında kadınlara yani bunu önemsemeli, bunu bir misyon gibi benimsemenin önemli olduğunu düşünüyorum işte. 2050 de de baktığımız zaman hani ne olur ne biter diye. Hakikaten işte nanoteknoloji yeni malzemeler işte yani benim bilgisayara ara yüzlerle bağlanması çok acayip yerlere götürecek şimdi. Hani savunma deyince havacılık deyince komünikasyon iletişim hani çok işin içerisinde. Dolayısıyla sadece üretimi anlamamız lazım. Prosesi hani yapılacak olan kullanılacak alan aselsan'ın konuları falan hani buralardaki gelişmeler aslında orada böyle çok büyük adımlar atılmasını sağlayacak, işte internet web gibi web bir web 3 falan hani bu işler gibi olacak diye düşünüyorum. Dolayısıyla bu yıkıcı teknolojileri bu sektörde Değişiklikler ve gelişmeler var burada işte hipersonik füzeler, siber saldırılar, ondan sonra taarruz doyurma taarruzları dediğimiz işte iha siha'ların artması ve geliştirilmesi kapsamındaki durumlar. Bunlara baktığınızda aslında çok geniş yelpazede teknolojiler gelişiyor. Bunun dışında aslında zeyn. Hanımın da bahsettiği gibi kritik bir konu da nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi ve aslında sürekliliğini de sağlanması. Burada aselsan olarak en azından yaptığımız çalışmalar hakkında belki bir bilgi verebilirim. Aselsan aslında cirosunun% yedisini araştırma ve geliştirmeye ayırıyor. Burada oyun değiştirici teknolojiler kapsamında oldukça ön almaya çalışıyor. Hani gelmeden önce neler olabilir? Sadece mevcut projeleri yürütmek anlamında değil, ileriye dönük şeylerde kesimler de yaparak ileriye dönük projeleri de geliştirmeye çalışıyor. Onun dışında aslında SB. Nin geliştirmiş özellikle vizyoner genç programları bu nitelikli insan gücünün oluşturulması ve sürdürülmesi anlamında önemli katma değer sağlıyor. Özellikle teknofest ler, çığ gibi büyük farklı alanlarda farklı konularda geliştirmeler sağlanıyor. Yine kurumların içinde bir takım sosyal sorumluluk projeleri ve programlar da önemli olmaya başlıyor. Aselsan'ın mesela 6 ila 12 yaş grubu için tekno macera dediğimiz dijital ortamda biliminin sevdirilmesi ve özendirilmesi, merak uyandırılması kapsamında bir takım programlar geliştiriliyor. Onun dışında özellikle. Savunma sanayinde az önce bahsedildiği gibi mesleki anlamda meslek liselerinde savunma sanayinin ihtiyacını karşılayacak şekilde personel yetiştirilmesi kapsamında da özellikle aselsan'ın meslek lisesi ve birtakım programlarıyla özellikle i. Oradaki öğrencilerin aselsan'da çalışması oradaki yetkinliklerinin arttırılması kapsamında faaliyetler sürüyor. Üniversitedeki. Bu öğrencilerimiz için de aslında a yetenek programı var. Yetenek programıyla aslında üniversitedeki gençlerimizin yine iş tecrübesinin artırılması, yeteneklerinin arttırılmasını ve kariyer gelişimleri açısından imkanlar sunuyor. Bunun dışında da aslında aselsan içerisinde bildiğiniz üzere aselsan asla 6 ar ge merkezinden oluşuyor. 3 binden fazla ar ge çalışanı var. Bu personellerin özellikle master ve doktora kapsamında gelişimini sağlamak için aselsan akademi. Uygulamamız var. Orada da birden fazla üniversite ile anlaşarak buradaki k. Personelimizin hem eğitimlerine katkı vermek, hem kariyer gelişimlerini sağlamak üzere yine oradaki test programlarının ülkedeki açıktaki ihtiyaçları, teknolojik anlamdaki ihtiyaçları ve projedeki ihtiyaçları gözeterek birtakım test programları oluşturuluyor. Yurt dışıyla burs programımız var. Özellikle yazılımcı geliştirme anlamında buradaki programlar da hayata geçti. Onun dışında da aslında. Üniversitelerde de öğretim üyesi ya aselsan personelinin veya savunma sanayideki personellerinin gelişimi, oradaki alanların ihtiyaçlarını da gözeten gözetilerek bir takım burs programları da geliştirildi. Bunlar hepsi aslında bunun dışında da belki sıralayacağız. Üniversiteler ile birlikte biz her. Dönem bir takım çalıştaylar gerçekleştiriyoruz. Orada da bu inovasyonu ve olası oyun değiştirici teknolojiler kapsamında da birtakım programlar oluşturup, üniversitelerle birlikte o araştırma geliştirme programlarını başlatmaya çalışıyoruz. Teşekkür ederim, teşekkür ediyoruz. Değerli katılımcıların da sizlerin söylediğinden anlaşıldığı gibi aselsan yine teknolojide bayrağı taşımaya devam edecek. Filiz hanım maps de neler yapacaksınız? Bu teknoloji yarışında geri kalmamak için. Evet, tabii teknoloji çok geniş bir tanım elime hanım izninizle ben tabii üretim açısından bakmak istiyorum. Bizim hamsisi olarak teknolojik alt yapılarımızı, üretim süreçlerimizi çalışma modellerimizde nitelikli olarak köklü değişimler yaparak uygulamamızı aldık. Tabii bunun karşısında böyle bir hızla ve değişen bir teknoloji karşısında böyle bakmak imkansız, kabul etmek mecburen kabul ediyoruz. Sürdürülebilirlik olması açısından çok önemli bir konu çünkü bağımsız bir teknolojiye sahip olmamız gerekiyor aynı zamanda. Büyümeye ve şirketi. Hani. Gelişme, hızma hacmini. Ön görmeyen şirketler, bilgi ve iletişim teknolojisini kullanarak bilgilerini derleyen şirketler, bence gelecekte. Bayağı bir sorun yaşayacaklarını ben şimdiden düşünüyorum. O yüzden altyapımızı bu anlamda doldurmaya çalışıyoruz. Elimizdeki gerçeklere baktığımızda ne kadar sistem, yazılım, model gibi teknolojik varlıklarımız olsa bile biz bunları kendimize özgü bir sahiplenme ile kullanmayı açma yazsak sadece elimizde duran pahalı teknoloji varlıklar olarak kalacağına inanıyorum. Ben yine iş gücünün fiziksel olarak iş gücünün bu anlamda azalıp, nitelikli olarak teknolojik olarak güçlerin artacağına inandığım için kadınların nite. Fiziksel olarak ve sayısal olarak sayılarının bu anlamda artacağına öngörüyorum. Inanıyorum temenni ediyorum açıkçası bir kadın olarak. Diyoruz, bizde size inanıyoruz. Şirketi kurun, 10 11 yıl oldu. Herhalde kurulan bu seviyelere getirmişsiniz. Daha iyi olduğunu çok açık inşallah çok teşekkür ediyoruz. Teşekkürler hülya hanım sizinle devam edelim. Baykar zaten oldukça çevik bir firma ve her gün yeni teknolojilerle karşımıza çıkıyor ama bu teknolojik yarışta geri kalmamak belki bayrağı önde taşımak için yol haritası nedir baykal'ın? Bugün bizim burada bulunduğumuz fuar alanına kısaca gezip baktığımızda görüyoruz ki aslında teknik olarak birçok farklı birbirinden farklı projenin yer aldığını, her projenin içerisinde kendine özgü sistemlerinin bulunduğunu ve aslında bugün burada sergilenen bunca sistemin t. Çalışmalarının faaliyetlerinin, ar ge faaliyetlerinin d. Belli zaman öncesinde başladığını görüyoruz ki bugün burada karşılaşıyor. Kanıtlanmış envanter verileri sağlanmış ürünleri görüyor ve gözlemleyebiliyoruz. Teknolojideki konu bir miktar aslında bununla ilgili bugünden ya. Yarın ki ihtiyaçlarımızı doğru tespit ederek doğru vizyonla doğru bakış açısıyla ihtiyaçlarımızı belirleyerek bunu takip etmek durumundayız. Zeynep hanım'ın aktardığı gibi aslında geçmişten günümüze getirdiğimiz başarılardan bugün bahsetmek tabii ki kıymetli. Fakat mevcut koşullarda bugün sağlamış olduğunuz şeyi eğer yarın sürdüren diyorsanız maalesef gelecek adına bir anlam ifade etmiyor. Her birimizin çalıştığı kurumlar özelinde. Özellikle savunma ve teknoloji adına konuşmak gerekirse. Geleceğe dönük planların tamamı aslında kaynak ihtiyacı mevcut teknolojik gereksinimler ve burada ihtiyaçların dönüşmesiyle ortaya çıktı. Kurumun. D. Mevcutta ürettiği ve geliştirdiği Baykal üretimi olan bir ar ge şirketi, geliştirdiği platformlara baktığımızda insansız sistemler ön plana çıkıyor. Özellikle faaliyet alanımızda insansız sistemlerle alakalı çalışmalarımızı sürdürürken bunun aslında mobilite uçan mobilite olarak adlandırılan uçan arabalarla devamı. Tabii ki bugün fiziki koşullar da doğrudan uygulaması olmayan ama zaten geleceğe dönük yapılan projeler çerçevesinde değerlendirilen. Beraberinde uzay uydu çalışmalarında yakın zamanda teknoloji liderimiz ve yönetim kurulu başkanımız sayın Selçuk Bayraktar bey'in de paylaştığı fergani çalışmaları yer almakla beraber aslında gelecekte ihtiyaç duyacağımız ve teknolojik olarak ülkemizi bulunduğu yerde den daha iyi bir noktaya taşıyabilmek ve aslında bu bayrağı sürekli yukarıda tutabilmek için yapılan çalışmaların bütünü ben. Biraz kendi alanıma yönelirse hem burada bugünkü koşullarda bile aslında teknolojinin dönüşümüyle beraber nitelik. Insan gücüne duyulan ihtiyaç ve bunun da ne denli hızla dönüştüğünü fark edebiliyoruz ki burada da özellikle yapay zeka alanında otonom sistemler yönelik faaliyetlerin yürütüldüğü alanda nitelikli insan gücüne ihtiyaç çok fazla birçok sistem insansız sistem haline dönüşürken, tabii ki bunları geliştiren nitelikli insan gücüne ihtiyaç duyuyor olmakla beraber, pozisyonların da ilgili ilanların da bu çerçevede değiştiğini gözlemliyoruz. Konuşmalarımızın başında da bahsettiğimiz üzere zaten kadınları birçok yönüyle gayet başarılı buluyor ve onların kurumlardaki katkılarını ciddi önemli buluyoruz. Ciddi önem veriyoruz buna. Dolayısıyla bu kabiliyetlere bireysel yetkinliklere ek olarak teknik bilgi, beceri ve kabiliyetleri de eklediğimizde bu teknoloji yarışında gelecek 'deki planlarımız çerçevesinde cm. Ciddi faydalarının olacağını öngörüyoruz. Teşekkür ediyorum, teşekkür ederim. Ergani için de hayırlı olsun diyoruz. Ülkemiz açısından teşekkür ediyorum. Dün de size sayın konuklar açılışa katıldığı insanız. Sayın bakanlarımıza sayın başkanlarımız söyledi. Savunma sanayi demek, teknolojik üstünlük demek, ekip olmayı bilmeden, çalışmadan, yorulmadan başarıya ulaşmak mümkün değil. Ama bazen her şey istediğiniz, planladığınız gibi yolunda gitmiyor. Cesaretiniz kırılabiliyor, düşen biliyorsunuz. Sayın polislerimize soracağım filiz hanım biraz önce bahsettim ama hiç böyle durumla karşılaştınız mı? Cesaretiniz kırıldı mı, düşüp kalktınız mı? Özellikle bu sektörde çalışmak hayali kuran gençler tartışmalarımıza neler önerirsiniz? Bizim sizinle başlayalım lütfen. Benim birçok defa sektörde motivasyonum düştüğü tabii sektörde talaşlı imalatta birçok kurumun ilk kadın tedarikçisi olma sıfatıyla ben bunları yaşadım. Genelde işte sektör hem zor hem sabır isteyen hem de erkek hakimiyeti olan bir sektör. Bunların arasında iş yapma isteğiniz yatırımlarınız olaya bakışınız belki duygusallığının bile çoğu zaman sorun olabiliyor. Kurumlarda satın alma taraflarında. Ama sonuçta biz oraya gittiğimizde cinsiyetimi izle değil, etkinliklerimizle gittiğimiz için birçok defa bunları anlatmaya çalıştık. Birçok kapıdan defa. Dağlarca durduk, tekrar kendimizi anlattık ama yılmadık sabrederek o kapıdan içeri girmesini bildik işimize istedik. Sonuçta yüksek kalitede üretimler yaptık ve şimdi onlar da çok mutlu. Biz de çok mutluyuz. Yani yılmamak gerekiyor. Her defasında ayağa kalkmak lazım, bırakırım. Zeynep hanım sizin hiç düştüğünüz ya da başarısız olduğumuz bir durum oldu mu? Oldu tabii. Yani hiç başarı da başarısızlıkta insanlar için. Zaten bence en önemli ders hani başarısızlıktan al? Öğrenmek veya işte başkalarının başa. Yıllarından diyelim öğrenmek dolayısıyla oldu. Yani işe girdiğim senelerde de oldu. Yakın zamanlarda da oldu. Netice itibariyle hani hayat hep öğrenmek demek ve. Bir şekilde düşe kalka hani bir öncekinden ben bunu ne öğrendim, neyi farklı yapabilirim de geliştirebilirim şeklinde bi düşün. Önce sistemiyle bence yola çıkmak lazım. Tabii başarısızlık ürkütüyor insanları. Yani kodlamak o toplum kodları öyle. Yani aileler de öyle. Eğitim sistemimiz bile öyle. Yani sürekli bir imtihanlara girip çıkıyoruz işte şu kadar puan alır, şuraya gir şuraya alamazsan dışarıda kalırsın gibi. Dolayısıyla insanlara zaten bu küçük yaştan beri aşılanıyor. Dolayısıyla insanların hani başaramamak korkusu Türkiye gibi ülkelerde daha fazla. Halbuki bakıyorsunuz daha batı toplumlarında hani bu biraz daha rahat yani insanlar herkes kendi yolunu buluyor, bir şekilde gidiyor. Biz de tabii kültür de buna katkıda bulunuyor. Yani elalem ne der kültürüyle büyüyoruz işte. Kız çocuklar daha çok bilir anneler işte komşu ne der o ne der, bu ne der? Hani sürekli bu şekilde uyarı alırsınız. Dolayısıyla hani bu bunları birleştirdiğiniz zaman kişilerin üzerinde yarattığı ciddi bir şey var hani? Sosyal baskı veya zihinsel ve. Ne bileyim hassasiyet var yani o zaman tabii. Kabullenmek zor oluyor. Ben de zor kabulleniyorum. Hani çoğu zamanda hani, niye, niye diye? Mesela ben daha çok kendime acımasızdır. Yani gerçekten çok kötü eleştiririm kendimi. Dolayısıyla yani bu insanlarda bir şey vaka ama yani hayatta öyle bir yere evriliyor ki hani bu hızla bu şeylerin az önce konuştuğumuz teknoloji konularında falan ya bu işleri alıp biraz daha. Hani rahata rahat olup hani daha fazla hata yapıp daha fazla öğrenip yola devam etmek. Şimdi gençlere de zannediyorum biraz onu tavsiye ediyorlar. Hani erkenden işte yanıl sonra işte kalk yoluna devam et deniyor. Hani buna açık olmak lazım hani ben şirkette batırdım yanlış yere üretimi fabrikada kurdum ondan sonra ya da işte griffith başladık ama aslında öyle başlamak daha iyi olurmuş diye düşündük. Bilmediğimiz bir kültürde. Yani o tür derslere çok azdım hem ticaret hayatında hem de. Yani yaptığımız hani fiziksel yatırımlarda da hatalarımız oldu ama şunu görüyorum, yani denememek iyi bir şey değil. Yani denemek lazım her şeye rağmen. Çünkü bence hayatta da insanın en çok hani keşke elerinden çok iyi kişilerin olması lazım. Hani o keşkekleri bir kenara bırakmak için denemek gerekiyor diye düşünüyorum. O yüzden de yani bunu gayret etmeye çalışıyorum bende. Ama ben bu konuda çok iyi olduğumu söylemiyorum. Yani arkadaşlarım da beni eleştiriyor ya işte ne kadar kesmişsiniz, ne kadar kötü bakıyorsunuz derler yani ben de işte hep böyle acaba nerede hata oldu, nerede şey oldu, hani düzeltme maksadıyla belki yapıyorum ama. Netice itibariyle inanır, beynine dibine araştırın. O zaman da tabii şey oluyor halbuki hani bundan ne öğrendik deyip hani onları yazıp oradan devam etmek daha faydalı olsa gerek diye düşünüyorum. Hani benim kişisel tecrübem hayatta böl. Öyle oldu benim yaptığımı yapmayın demek istiyorum yani. Çok teşekkür ediyoruz. Ben de sizin gibi kendime biraz daha herhalde acımasız davranabiliyor muyum? Hani isim var mı? Böyle bir cesaretinin kırıldığı 20 yılı aşkın aselsan'da çalışıyorsunuz. Her şey herhalde mükemmel gitmedi değil mi? Kısaca sizden dinleyelim, vaktimiz donmak üzere aslında değerli panelistler de değindiler ama evet ben program yönetiminde çalışıyorum tabii ki programda projelerimizi planlarken mümkün mertebede biraz hani. Tabii riskleri de öngörerek bir plan yapmaya çalışıyorsunuz ama tabii bazen o riskleri de gerçekleşebiliyor. Gerçekleşince de tabii şey birtakım zorluklarla karşılaşıyorsunuz. Çünkü müşteriye teslimatınız var, yetiştirmeniz gerekiyor. Aslında ben hani şeyde de hani esasen niye seçtim konusunda da değindim. Alanında uzman çok tecrübeli kişilerle çalışıyoruz ve hep birlikte çalıştığım ağabeylerim ablalarım hep şunu öğrettiler. Hani hata yapılabilir ama bu hatadan hep geriye dönük ders öğrenmemiz gerekiyor. Geri beslemeler hep oluşturuyordu. Hani bunun olduğu hani kim yaptı? Neden olduğundan çok niye bu hatayı evet aynen öyle kişiye değil. Hani bu olayın seyri nasıl değiştirebilirdim? Bundan sonraki işlerimizde bunu olmaması için neler önlemler almamız gerekiyor? Hep bu şekilde aslında öğretildi ve bu şekilde gördük. O anlamda bu sıkıntılarla karşılaştığımızda hep ne derler. Yani yorulmadan, hakikaten azimle hep deneyerek tabii hepsini belki bazen ulaşamadığınız konular da olabiliyor. Ama bunlardan da hani ders alarak ilerlemeye çalıştık. Ben hani polislerimiz de bahsetti aslında kadınlar birçok konuda aslında maltese yapıyorlar. Yani birçok konuda çalışıyoruz. Hem çocuğumuzu bakmamız gerek işimizi yapmamız gerekiyor. Ailemize de bakmamız gerekiyor ve daha iyisini de aslında kendimizi geliştirmemiz gerekiyor. Bu anlamda biz hani bu kadar işi yaptığımıza göre hani buradaki aşa yani aşamayacağımız zorluk olacağını ben düşünmüyorum. O anlamda Zeynep hanım'ın da bahsettiği gibi kendinize güven önemli tabi çalıştığınız kişiler de bu konuda sizi destekliyorsa ve fırsat da tanıyorsa aşamayacağımız bir konu olmayacağını değerlendiriyorum. Teşekkür ediyorum. Şimdi izninizle başka bir konuya soruya geçmek istiyorum. Şimdi partinin başında da belirttim. Aslında liderlik pozisyonunda yönetici kadınların sayısı arttı, arttı. Aşikâr ve yönetici kadınların sayısının artmasıyla da çalışan kadınların ihtiyaçlarını daha iyi anlaşılabilmesi ve onlara çözüm bulunması da artıyor. Ancak bundan yeterli değil. Aslında gençlerin ilgisini çekmek için bir taraftan da baktığımızda ülkemizde aslında gençlerin motivasyonunu arttırmak, teknolojiye olan ilgisini artırmak amacıyla birçok aktivite yapılıyor. Bunlardan bir tanesi biliyorsunuz, türkiye'nin milli teknolojilerini geliştirmeyi hedefleyen ilk ve tek Festivali olan teknofest, ben de teknofest'te katıldığım zaman özellikle gençlerin genç kızların teknolojiyle uzaya ilgisine hayran kalmıştım. Uzaya ilgisinin artması tabii ki Türkiye uzay ajansının kurulması. Ve mini uzay programının açıklanmasıyla alakalı ya ama bu sene biliyorsunuz azerbaycan'a yani ülke dışına da çıktı. Tek nefes orada da yediden yetmişe milyonlarca insanın teknolojiye olan ilgisini hep beraber şahitlik ettik. Ülkemizde ayrıca bildiğiniz gibi dene yap teknoloji atölyeleri de kuruluyor ve yarışmalar düzenleniyor. Bu atölyelerde bu aktivitelerle aslında gençlerimizin ve çocuklarımızın çok daha erken yaşta bilim ve teknolojiyle tanışmaları sağlanıyor. Hülya hanım sizden de teknoloji, teknik teslim edene yap atölyelerinin gençler ve özellikle genç kızlarımız üzerinde bıraktıkları etkilere dinleyelim lütfen. Teşekkür ediyorum sorunuz için e. Öncelikle şunu söylemek istiyorum. Teknofest Türkiye teknoloji takımı vakfı ve Baykal aslında birbirinden farklı kurumlar. Tabii bu noktada baykar teknofest'in en önemli paydaşlarından bir tanesi hem de t 3 vakfı'nın en büyük destekçisi. Dene yap teknoloji atölyelerine baktığımızda mevcut sorununuza yönelik benim de vakıftaki arkadaşlarımdan aldığım bilgiler doğrultusunda dene yap. Teknoloji atölyelerine başvurular. Yaklaşık son 5 yılda %20 yedili rakamlarda iken %6 30 altıların üzerine çıkmış görünüyor. Benzer durumda teknofest teknoloji yarışmalarına katılan kız öğrencilerimizin katılım oranları da %19 dan %24 ün üzerine çıkmış. Yani aslında buradan görüyoruz ki %20 beşlik bir artış oranı var. Tabii biz buradan aynı zamanda şunu da gözlemleyebiliyoruz, her ülkemizde gençlerimizin kız çocuklarımızı, erkek çocuklarımızı aslında gençlerimizin teknolojiye yönelik ilgilerini, odak noktalarını, alakalarını destekleyici faaliyetler yapılır ise onların yolları açılır ve bu bağlamda destek olunur ise ilgilerinin ne denli yüksek olduğunu, mevcut yapılan faaliyetlerden gözlemleyebiliyoruz. Tam olarak ös. Özellikle ülkemizde bu bir kıvılcımda teknofest'e bir kıvılcım başlatıldı ve bu kocaman bir alev haline geldi. Mevcut koşulda önemli olan tek. Her hususta, bu ve bunun gibi mekanizmaların devamlılığı, bu gibi projelerin desteklenmesi ve yol. Fuarının açılması temelde eğer. Böyle olursa bizim aslında programın başından beri bahsettiğimiz evet, kız çocuklarımıza biz nasıl örnek olmalıyız? Biz onlara nasıl yol göstermeliyiz? Aslında ülkemizde var olan gelişmelerden nasıl haberdar etmeliyiz konusunun kısmen yanıtını da vermiş oluyoruz. Tekrar ediyoruz, teknofest'in deneyap atölyelerinin hızla ilerleyeceğini Türkiye değil artık dünya genelinde yayın olacağından eminiz. Çok teşekkür şimdi değerli panel sözlerimize son olarak sormak istiyorum. Eklemek istedikleriniz var mı? Diye sama sanayimizi daha cazip hale getirmek için ar ge yani birçok şeyi konuştuk. Eklemek istedikleriniz varsa alalım yoksa panelimize bitireceğiz. Söylemek istediğim 12 şey şu yani çok teşekkür ediyorum bence hani 360 derece konuya değinildi her anlamda. Ben, hani kadın konuştuğumuz için şey yapıyorum. Kadınlara hani benim şeyim bir şekilde hiçbir kadın çareyi çözümü, hani bir başkasında ışığı aramaması lazım. Yani kendinde bulması lazım. Kendini keşfetmesi lazım. Hani bir önerim? O bir de. Yani artık dünya dediğim gibi. Yeniden taşlar diziliyor falan hani. Dolayısıyla hani bu tür farkındalıkları ve şeyi birazcık daha. Bilinçli ve planlı bir şekilde yapıp hani öne çıkartmakta fayda var. Var. Dolayısıyla. Gençlerden teknofest den de bahsedildi. Yani onlar da bence iyi platform. Nar, çünkü hani sadece okuyarak izleyerek değil ama hani yapma tarafında veya işte yapılanları görme, deneyimleme tarafında hani gençlere bir ilham oluyor. Yani gördüğünüz zaman somut bir şey ya bunu ben de yapabilirim belki hani sorusu kafada. Şey olabilir, yana oluşabilir. Dolayısıyla hani bunları da her daim teşvik etmek lazım. Merak önemli bir şey. Yani meraklı olmayan zaten hani pek uzağa gidemiyor, o yüzden merak edip. Kamera canlı tutmak ve de işte bahsettiğim baştaki özgüven önemli bir şey. Yani bu bileşenler olduğu zaman zaten hani bu Türkmenler biraz daha artık başka bir yere evlenir diye düşün. Sayın başka şeyler konuşulur. Çok teşekkür ediyorum. Başka var mı? Zaman değerli katılımcılar, panelimizin sonuna geldik. Panelimize savunma sanayinde kadınlarımızın başarılarını ve savunma sanayinde kadın çalışanlarımızı nasıl arttırabileceğini konuştuk. Biz kadınlar sama sanayiye, yeni teknolojiler ve ürünler kazandırabilmek için yoğun çalışmaya ve hayallerimizin peşinden koşmaya devam edeceğiz. Panelimiz ile özellikle genç kızlarımıza ilham olabildiysek, bilime ve teknolojiye olan ilginin artırılarak özgüvenli. Cesaretli kadınlarımızın çalışma hayatına kazandırılmasını küçük de olsa bir ışık tutabildiği isek ne mutlu bize panellerimiz de değerli görüşlerini bizimle paylaştığı için sizlere de sabırla bizi dinlediğiniz için teşekkür ediyorum. Saygılarımı sunuyorum. Bir başka banada görüşmek dileğiyle. Çok teşekkür ediyoruz. Biz de yalnız sizi misafir edeceğiz. Biraz daha şimdi bu güzel organizasyonu düzenleyen aslında 25 ekim'de başladık. 28 ekim'e kadar devam edecek kusursuz bir organizasyon yapıyoruz. Bu organizasyonun düzenleyen kişi. Evet, hepimiz kadınız ama size plaketlerini bir erkek takdim edecek. Genel sekreter yardımcımız saha istanbul Genel Sekreter Yardımcısı Levent uçağa, katılımlarınız için size plaketlerini takdim edecek.